دکتر رحمت الله فتاحي، استاد گروه کتابداري و اطلاع رساني دانشگاه فردوسي مشهد در گفتگو با ليزنا در خصوص تغيير نام رشته کتابداري گفت: "طي چندسال اخير هم دانشجويان و هم اعضاي هيأت علمي کتابداري تلاش هاي زيادي کرده اند تا اسم رشته تغيير پيدا کند. حدود 20 سال پيش تحقيقي توسط آقاي عليرضا سعادت انجام شد که نشان داد دانشجويان چندان رضايتي از نام فعلي ندارند و از طرفي نيز درس هاي رشته بازنگري نشده بود درحالي که نياز بازار کار تغيير يافته بود." در چند سال گذشته، پژوهشهاي ديگري از جمله توسط خانم غيوري نيز در اين زمينه انجام گرفته است كه نشان دهنده تمايل جامعه كتابدار به تغيير مي باشد.
وي افزود: "درحال حاضر به خاطر تحولات در همه زمينه هاي علمي و در رشته کتابداري، دانشجويان احساس مي کنند که براي اينکه کارکردها و قابليت هاي رشته کتابداري را بهتر به جامعه معرفي کنند بايد نام رشته آنها تغيير کند."
دکتر فتاحي بيان داشت: "به همين منظور بر مبناي پژوهش ديگري که با آقاي دکتر محمدرضا داورپناه و عبدالرسول خسروي در سال 1389 انجام داديم و نتايج آن در شماره 24 نشريه اطلاع شناسي منتشر شد؛ مشاهده کرديم که پراکندگي زيادي در نامهاي پيشنهادي دانشجويان بويژه در دوره کارشناسي وجود دارد چرا که بعضا دانشجويان اين دوره در ابتداي راه بوده و از ماهيت و کارکردهاي واقعي و گسترده رشته کتابداري در جامعه آگاهي ندارند. به طور مثال برخي از دانشجويان کارشناسي نام «مهندسي اطلاعات» را پيشنهاد داده بودند که نشان از همين رويكرد است."
عضو هيأت علمي دانشگاه فردوسي مشهد تأکيد کرد: "اگر قرار است تغيير نام صورت گيرد بايد همه ملاحظات را در نظر گرفت. نام برگزيده بايد مانند چتر همه گرايش هاي اين رشته را دربرگيرد. در حال حاضر گرايش هايي مانند علم سنجي، نسخه هاي خطي، مطالعات آرشيو، دانشنامه نگاري در مقطع کارشناسي ارشد از سوي كميته كتابداري وزارت علوم تصويب شده و به رشته کتابداري افزوده شده است. از طرفي نيز گرايش هاي مديريت اطلاعات و مديريت فناوري اطلاعات، ديگر گرايش ها هستند که در حال تصويب مي باشند و بايد نام پيشنهادي تمامي اين گرايش ها و حوزه هاي جديد را در رشته کتابداري به طور کامل معرفي کند."
دکتر فتاحي تصريح کرد: "از سوي ديگر، اسم جايگزين بايد داراي رويکردي جامع باشد که بتواند تمامي گرايش هاي مذکور را پوشش داده و در عين حال نيازها و انتظارات جامعه را برآورده کند. همچنين نام جايگزين بايد به گونه اي انتخاب شود که نيازهاي بازارکار را نيز پاسخگو باشد، اگر تنها نام تغيير کند اما بر مبناي محتوا و توانمندي هاي متخصصان آن، نياز بازار کار تأمين نشود، بي فايده خواهد بود."
استاد رشته کتابداري و اطلاع رساني تأکيد کرد: " داشتن رويکرد احساسي در برخورد با مسائل، بويژه تغيير نام رشته،  کمک کننده نخواهد بود چرا که بايد همه جوانب را در نظر گرفت و دقت داشت که عدم همخواني توانمندي هاي فارغ التحصيلان با نيازهاي كنوني بازارکار و محتوا سبب مي شود که وزارت علوم هم در برابر تغيير نام مقاومت کند و زير بار تغيير نام نرود. از طرفي هم جامعه کارکرد حرفه را درک نكند."
وي در ادامه درخصوص نظرسنجي صورت گرفته از جامعه کتابداري در سالهاي پيشين در خصوص نام جايگزين گفت: "در آن زمان نام «مديريت اطلاعات» بيشترين آراء را به خود اختصاص داد اما اين نام فقط نشان دهنده يکي از گرايش هاي اين رشته است، به نظر مي رسد با انجام اين گونه نظرسنجي ها نمي توانيم به نتيجه مطلوب و نهايي برسيم. بايد انجمن كتابداري و اطلاع رساني، كميته كتابداري وزارت علوم، اعضاي هيئت علمي، دانشجويان تحصيلات تكميلي، پيشکسوت هاي اين رشته و همچنين کارفرمايان و مديران کتابخانه ها نظرات خود را اعلام نمايند تا در يك ساختار مشخص مورد بررسي و تحليل و نهايتا نتيجه گيري قرار گيرد. "
رئيس پيشين انجمن کتابداري و اطلاع رساني ايران افزود: "همچنين درحال حاضر بسياري از متخصصان رشته کتابداري در مراکزي به غير از کتابخانه ها مانند مراکز اطلاع رساني، شرکت هاي نرم افزاري و پارک هاي علم و فناوري و ديگر مراکز مشابه فعاليت مي کنند. به همين دليل بهتر است که انتظارات حرفه اي مديران و کارفرمايان از متخصصان رشته مشخص گردد و برمبناي آن نيز نام رشته و محتوا بازنگري شود."
وي يادآور شد: "آگاهي از برداشت جامعه عمومي از نام کنوني رشته کتابداري نيز مي تواند در تغيير نام کمک کننده باشد. اينکه از ديدگاه عموم افراد جامعه کتابدار کيست؟ چه نقشي در جامعه علمي و عمومي دارد؟ و چه کمکي مي تواند کند بسيار مهم است که بايد به طور گسترده بررسي شود. "
دکتر رحمت الله فتاحي، ابراز اميدواري کرد: "در جلسه اي که تابستان امسال در کميته برنامه­ ريزي کتابداري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري با حضور نمايندگان و اعضاي هيأت علمي گروههاي کتابداري و اطلاع رساني دانشگاههاي سراسر کشور برگزار مي شود، نامي براي رشته انتخاب گردد که در عين حال که نشان دهنده توانايي هاي و کارکردهاي همه جانبه متخصصان اين رشته است، رويکردي جامع را نيز داشته باشد و ماهيت تمامي گرايش هاي اين رشته را به بهترين شکل نشان دهد. در يك كلام، بايد تاكيد كرد كه حركت براي تغيير نام نه تنها از پائين بلكه از بالا هم بايد مورد توجه باشد زيرا در اين صورت است كه به نتيجه معقول و عملي خواهيم رسيد."
 

 

منبع لیزنا